Malala Yousafzai

Premiu Nobel de la Paz

Malala Yousafzai
Vida
Nacimientu	Mingora (es) , 12 de xunetu de 1997[1] (27 años)
Nacionalidá	Paquistán [2]
Residencia	Birmingham
Familia
Padre	Ziauddin Yousafzai
Madre	Toorpekai Yousafzai
Casada con	Asser Malik (es) [3]
Estudios
Estudios	Edgbaston High School (en) (2013 - 2017) Lady Margaret Hall (es) (2017 - 2020) : Philosophy, Politics and Economics (es)
Llingües falaes	inglés[4] urdú paxtu
Oficiu	bloguera, activista polos derechos humanos, memorialista, escritora, activista polos derechos de les muyeres
Participante Xunta Añal del Foru Económicu Mundial 2018
Premios	ver Fred and Anne Jarvis Award Premio Libertad National Malala Peace Prize  (2011) Comandante de la Orden de la Valentía  (ochobre 2012) Secularist of the Year  (2013) Premiu Internacional Cataluña  (2013) [5] Humanitarian of the Year  (2013) [6] Premio de la libertad Memminger 1525  (2013) [7] Premio Index  (2013) Premiu Embaxador de Conciencia  (2013) premio Anna Politkovskaya  (2013) Premio de Derechos Humanos de las Naciones Unidas  (2013) Premio Václav-Havel de los derechos humanos  (2013) Premio Internacional de la Paz Infantil  (2013) [8] ciudadanía canadiense honoraria  (2013) [9] Premio Simone de Beauvoir  (2013) [10] Premiu Sájarov  (2013) [11] Time 100  (abril 2013) Medaya de La Llibertá de Filadelfia  (2014) Premiu Nobel de la Paz  (2014) [12] Orde de la Sonrisa  (2016) Ellis Island Medal of Honor  (14 mayu 2017) [13] Jane Addams Children's Book Award  (2018) 100 Muyeres  (2021) [14]
Nominaciones	ver National Malala Peace Prize (en) (2011) Premio Internacional de la Paz Infantil (es) (2011) Premiu Nobel de la Paz (2014)
Movimientu	Derechos del neñu derechos de la mujer (es)
Seudónimos	Gul Makai
Creencies
Relixón	sunismu[15]
IMDb	nm5324796
malala.org

Malala Yousafzai (Plantía:Lang-ps /məˈlaːlə. jusəfˈzəj/; Malālah Yūsafzay nacida en Mingora, Paquistán, 12 de xunetu de 1997) ye una activista, bloguera y estudiante universitaria^[16] paquistanina residente n'Inglaterra dende l'atentáu sufiertu n'ochobre de 2012. Recibió'l Premiu Nobel de la Paz en 2014 a los diecisiete años,^[17] convirtiéndose na persona más nueva n'aportar a esi gallardón en cualesquier de les categoríes que se da.^[18][19]

Malala ye conocida pol so activismu a favor de los derechos civiles, especialmente de los derechos de les muyeres nel valle del ríu Swat, na provincia de Khyber Pakhtunkhwa del noroeste de Paquistán, onde'l réxime talibán prohibió l'asistencia a la escuela de les neñes, la promoción de Yousafzai convirtióse nun movimientu con sofitu internacional. La so familia dirixe una cadena d'escueles de la rexón. A principios de 2009, cuando tenía ente once y doce años, Malala escribió un blogue pa la BBC so un seudónimu, nesti blogue ella detallaba la so vida so la ocupación de los talibanes, los sos intentos de tomar el control del valle, y los sos puntos de vista sobre la promoción de la educación de les neñes nel valle de Swat. El branu siguiente, el periodista de The New York Times, Adam B. Ellick, fixo un documental^[20] sobre la so vida, nel amosábase como l'exércitu paquistanín intervieno na rexón. Yousafzai aumentó n'importancia, dando entevistes na prensa escrita y na televisión, y foi nomada pal Premiu de la Paz Internacional de la Infancia pol activista sudafricano Desmond Tutu.

Na tarde del 9 d'ochobre de 2012, Yousafzai encetó'l so autobús escolar nel distritu paquistanín de Swat. Un home armáu encetó y preguntó por ella llamándola pol so nome, y depués apuntólu con una pistola y disparó-y trés vegaes. Una de les bales dio nel llau esquierdu de la frente de Yousafzai, la bala travesó la piel al traviés del llargor de la cara, y depués entró nel costazu.^[21] Nos díes posteriores al ataque, Malala permaneció inconsciente y n'estáu críticu, pero más tarde, la so condición ameyoró lo suficiente como por que ella fora unviada al Hospital Queen Elizabeth de Birmingham, (Inglaterra), pa la rehabilitación intensiva. El 12 d'ochobre, un grupu de cincuenta clérigos musulmanes en Paquistán emitió una fatua contra'l que trató de matala, pero'l talibanes repitieron la so intención de matar Yousafzai y el so padre, Ziauddin Yousafzai. L'intentu d'asesinatu provocó una efusión nacional ya internacional de sofitu a Yousafzai. Deutsche Welle escribió en xineru de 2013, que Yousafzai podría convertise en "l'adolescente más famosa nel mundu."^[22] L'unviáu especial de les Naciones Xuníes pa la Educación Global, Gordon Brown, llanzó un pidimientu de la ONX en nome de Yousafzai, esixendo que tolos neños de tol mundu tean na escuela a finales de 2015; qu'ayudó a llevar a la ratificación del derechu a la Educación en Paquistán.^[23]

En 2013, 2014 y 2015 la revista Time incluyó a Yousafzai como una de les "100 persones más influyentes del mundu". Ella foi la primer ganadora del premiu National Youth Peace Prize qu'agora'l premiu lleva'l so nome. Tamién foi destinataria del Premiu Sajarov 2013. En xunetu d'esi añu, Malala dirixir al plenu de l'Asamblea les Naciones Xuníes pa pidir l'accesu a la educación en tol mundu,^[24] y n'ochobre de 2014 el Gobiernu de Canadá, al traviés del so Parllamentu confiéra-y la ciudadanía canadiense Honoraria a Yousafzai.^[25] N'ochobre de 2014, foi gallardoniada col Premiu de los Neños del Mundu en Suecia.^[26] A pesar de qu'ella lluchó y llucha polos derechos de la muyer, según polos derechos del neñu, ella dixera que nun se describía a sigo mesma como feminista nuna entrevista pa la revista Forbes n'ochobre de 2014.^[27] Sicasí, en 2015, Yousafzai dixo que decidiera identificase como feminista dempués d'escuchar el discursu de Emma Watson na ONX nel llanzamientu de la campaña HeForShe.^[28]

En mayu de 2014, a Yousafzai concedióse-y un doctoráu honoris causa de la University of King's College de Halifax, Nueva Escocia.^[29] Más tarde, en 2014, Yousafzai foi anunciáu como ganadora del Premiu Nobel de la Paz 2014, compartió esta distinción xunto con Kailash Satyarthi, pola so llucha contra la supresión de los neños y los mozos y pol derechu de tolos neños a la educación.^[30]

1. ↑ Afirmao en: Internet Movie Database. Identificador IMDb: nm5324796. Data de consulta: 14 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: inglés.
2. ↑ URL de la referencia: http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-23241937.
3. ↑ Data de consulta: 10 payares 2021. URL de la referencia: https://www.hindustantimes.com/world-news/mala-yousafzai-activist-and-nobel-laureate-gets-married-in-birmingham-101636503284554.html.
4. ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
5. ↑ URL de la referencia: http://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/.
6. ↑ URL de la referencia: http://news.harvard.edu/gazette/story/2013/09/malala-yousafzai-is-humanitarian-of-the-year/.
7. ↑ «Preisträgerin 2013: Malala Yousafzai». Consultáu'l 30 payares 2023.
8. ↑ URL de la referencia: https://www.bbc.com/news/world-asia-23854512.
9. ↑ URL de la referencia: https://www.bbc.com/news/world-us-canada-39572985.
10. ↑ URL de la referencia: https://www.mazars.com/Home/About-us/News-publications-and-media/Media/Press-releases/Mazars-sponsor-of-the-Simone-de-Beauvoir-Prize.
11. ↑ «Malala Yousafzai - winner of the Sakharov Prize 2013» (10 ochobre 2013).
12. ↑ «The Nobel Peace Prize 2014». Consultáu'l 10 ochobre 2014.
13. ↑ «HERB BAUM honored» (inglés). Treasure Coast Newspapers (22 xunu 2017). Consultáu'l 6 ochobre 2021.
14. ↑ URL de la referencia: https://www.bbc.com/news/world-59514598. Data de consulta: 7 avientu 2021.
15. ↑ URL de la referencia: https://www.reuters.com/article/pakistan-malala-idLTAKBN1H61LT-OUSLT.
16. ↑ Malala va estudiar na prestixosa universidá d'Oxford, diariu La Vanguardia, 17 d'agostu de 2017.
17. ↑ «Nobel Laureates by Age». Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
18. ↑ Premiu Nobel. «Malala Yousafzai». Consultáu'l 9 d'ochobre de 2014.
19. ↑ «Malala, el premiu Nobel más nuevu de la hestoria». Consultáu'l 10 d'ochobre de 2014.
20. ↑ Ellick, Adam B. (9 d'ochobre de 2012). Class Dismissed: Malala’s Story. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/video/world/asia/100000001835296/class-dismissed.html. Consultáu'l 1 de mayu de 2016. 
21. ↑ «The 72 Hours That Saved Malala: Doctors Reveal for the First Time How Close She Came to Death». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-10-23. Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
22. ↑ (www.dw.com), Deutsche Welle. «Will Malala's influence stretch to Europe? | Globalization | DW.COM | 18.01.2013». Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
23. ↑ «Quiet Progress for Education in Pakistan» (inglés). Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
24. ↑ País, Ediciones La fecha=12 de xunetu de 2013. «Discursu de Malala en Naciones Xuníes» (castellanu). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-04-21. Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
25. ↑ «Malala Yousafzai recibe güei la ciudadanía honoraria canadiense». Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
26. ↑ «La Nobel de la Paz, Malala recibe en Suecia'l Premiu de los Neños del Mundu - ANTENA 3 TV» (1 de febreru de 2015). Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
27. ↑ «The Feminist Life: Malala Won’t Use the F-Word» (28 d'ochobre de 2014). Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
28. ↑ «Malala tells Emma Watson she identifies as a feminist, thanks to her» (inglés) (5 de payares de 2015). Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
29. ↑ «Malala Yousafzai Canada Scholarship announced». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-04-01. Consultáu'l 1 de mayu de 2016.
30. ↑ «The Nobel Peace Prize 2014 - Press Release». Consultáu'l 1 de mayu de 2016.